จระเข้เป็นสัตว์เลื้อยคลานที่มีขนาดใหญ่ที่สุดและมีน้ำหนักมากที่สุด ที่ใช้ชีวิตทั้งบนบกและในน้ำ รูปร่างโดยรวมจะยาวคล้ายกิ้งก่า หัว ลำตัวและหางจะยาวแคบเพื่อการเคลื่อนที่อย่างรวดเร็วในช่วงการว่ายน้ำ มีเกล็ดเป็นแผ่นแข็งและหนาปกคลุมลำตัวเนื่องจากเวลาส่วนใหญ่ของจระเข้จะอยู่ในน้ำ และช่วยในการรักษาการสูญเสียน้ำ ตาและจมูกวางอยู่บนบนของหัว ซึ่งทำให้จระเข้พรางตัวด้วยการแช่ตัวในน้ำเพื่อรอเหยื่อ หางยาว มีกล้ามเนื้อขนาดใหญ่และแข็งแรง ช่วยในการว่ายน้ำและสามารถพุ่งออกจากน้ำเพื่อจับเหยื่อ ขนาดร่างกายของตัวผู้ใหญ่กว่าตัวเมีย จระเข้น้ำจืดเป็นจระเข้ขนาดกลาง ที่ส่วนปลายปากกว้าง มีโหนกหลังตาสูงคมเด่นชัด สีเกล็ดส่วนใหญ่สีเขียวออกเหลืองอ่อน หรือมีบางตัวสีเขียวออกเทา ลักษณะประจำพันธุ์ของจระเข้น้ำจืดที่ท้ายทอยมีเกล็ดขนาดใหญ่สองข้างๆละ 2 เกล็ด และจะมีเกล็ดอยู่ที่ด้านบนของส่วนคอเป็นกลุ่มเกล็ดขนาดใหญ่ประมาณ 6 เกล็ด เพศของจระเข้น้ำจืดจะเห็นได้ชัดในจระเข้ที่มีอายุ 3 ปีขึ้นไป โดยสามารถสังเกตได้จากส่วนหัว ตัวผู้มีโหนกหลังตาสูงคมเด่นชัด ลำตัวของจระเข้ตัวผู้จะมีช่วงลำตัวยาวกว่า มีสีเข้มกว่าเป็นสีเกือบดำ ในขณะที่ตัวเมียลำตัวจะสั้นและป้อมกว่า เกล็ดของเพศผู้มีเกล็ดใหญ่กว่า
พบในแหล่งน้ำจืด เช่น แม่น้ำ ทะเลสาบ หนอง บึงที่น้ำเคลื่อนตัวช้า หรือวังน้ำที่สงบ มีร่มเงาพอสมควร การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ลาว กัมพูชา เวียดนาม เมียนมาร์ มาเลเซีย อินโดนีเซียในเกาะชวา และสุมาตรา ในประเทศไทยพบในเขตห้ามล่าสัตว์ป่าบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ อุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี อุทยานแห่งชาติทุ่งแสลงหลวง จังหวัดพิษณุโลก อุทยานแห่งชาติปางสีดา จังหวัดสระแก้ว เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ายอดโดม จังหวัดอุบลราชธานี และ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาอ่างฤาไน จังหวัดฉะเชิงเทรา โดยแต่ละพื้นที่มีจำนวนประชากรจระเข้อยู่น้อยมาก ในขณะที่ประชากรจระเข้ในฟาร์มเพาะเลี้ยงเอกชนมีจำนวนมากขึ้นถึง 250,000 – 300,000 ตัว
การศึกษาเหยื่อของจระเข้น้ำจืดจากกองมูลในประเทศไทย เหยื่อที่จระเข้น้ำจืดที่กินมากที่สุดคือปลา คิดเป็น 64.52 % รองลงมาได้แก่ ค่างหงอก 16.13 % หนู 6.45 % นก 6.45 % เหี้ย 3.23 % และลิงแสม 3.23 % ตามลำดับ แสดงให้เห็นว่าจระเข้น้ำจืดกินเหยื่อในกลุ่มสัตว์มีกระดูกสันหลังได้ทุกประเภท จากการศึกษาในประเทศกัมพูชา รายงานว่ากลุ่มกองมูลจระเข้น้ำจืดขนาดใหญ่พบเหยื่อเป็น ปลา 30.9 % สัตว์เลื้อยคลาน 29.6 % สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง (แมลง แมงป่อง และปู) 11.5 % สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 4.9 % และนก 3 %
จระเข้น้ำจืดในสภาพธรรมชาติมักอยู่เดี่ยว อาศัยตามแหล่งน้ำนิ่ง บึง หรือวังน้ำที่สงบ มีความลึกไม่เกิน 5 ฟุต มีร่มเงาพอสมควร จระเข้เป็นสัตว์เลือดเย็น ที่ร่างกายไม่สามารถรักษาอุณภูมิร่างให้คงที่ได้ ถ้าอากาศร้อนมันจะแช่อยู่ในน้ำมากกว่าอยู่บนบก แต่ถ้าอากาศหนาวจะขึ้นมานอนผึ่งแดดบนบกในตอนกลางวัน โดยจะนอนนิ่งอ้าปากกว้าง เพื่อปรับอุณหภูมิในร่างกาย
CLASS : Reptilia
ORDER : Crocodylia
FAMILY : Crocodylidae
GENUS : Crocodylus
SPECIES : Siamese Crocodile (Crocodylus siamensis)
จระเข้น้ำจืดจะสร้างรังไข่แบบเนิน ที่สร้างจากใบพืช เช่นหญ้า และโคลนที่อยู่โดยรอบจุดที่เลือกเป็นจุดวางไข่ ในฟาร์มเลี้ยงจระเข้จะมีการวางไข่ในช่วงฤดูฝนในช่วงเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม โดยวางไข่ประมาณ 15 - 50 ฟอง
ลูกจระเข้น้ำจืดที่วัดความยาวรวมได้ 1.2 - 1.5 เมตร จะมีน้ำหนัก 6 - 12 กิโลกรัม และถ้ามีความยาวประมาณ 2.1 เมตร จะมีน้ำหนัก 40 - 70 กิโลกรัม และจระเข้โตเต็มวัยส่วนใหญ่จะมีความยาวรวมไม่เกิน 3 เมตร มีสถิติเพศเมียที่มีขนาดใหญ่ที่สุดยาวรวม 3.2 เมตร มีน้ำหนัก 150 กิโลกรัม และเพศผู้ที่ยาวรวม 4 เมตร มีน้ำหนัก 350 กิโลกรัม
แก้ไขข้อมูล ณ วันที่ 11 เมษายน 2560
